face of christ on st. veronica's cloth

1649-cu ildə fransız rəssam claude mellan tərəfindən çəkilən bir rəsm əsəri. əsər isa məsih-in tikanlı tac taxarkən təsvir edilmiş bir rəsmidir və əsasən "with a thread" (sap ilə) deyilir.
bütün şəkil, əsərin ortasından - isa məsihin burnundan başlayaraq davam edən, tək bir spiraldan ibarətdir.

bir görüntü yaranması, işıq, kölgə, və portretin detaları üçün rəssam spiraldakı bəzi xəttləri nazik, bəzilərini isə qalın çəkib. rəssamın istifadə etdiyi üsul, hələ də sirr olaraq qalıb və ondan sonra gələn rəssamların heç biri bu əsəri təkrar edə bilmir. buna görə də çəkilməsi ən çətin rəsm əsərlərindən biri olaraq tarixə keçib.

2. Veronika Örtüsü olaraq tanınan təsvir. isa məsihin üzü haqqında Müqəddəs Veronikanın örtüyündəki təsvir. xristian ənənəsində və apokrif hekayələrdə dərin zilər buraxıb. Relikviya acheiropoieton, yəni insan əli ilə yaradılmamış təsvir qəbul edilir. Kanonik incillərdə birbaşa qeyd edilməyib, Müqəddəs Kitabda nə Müqəddəs Veronika, nə də onun örtüsü haqqında məlumat yoxdur. Hekayəsi "Pilatusun Hərəkətləri” apokrif mətnlərindən(həm də Nikodem incilində), həm də orta əsrlərin xristian yazılarından ortaya çıxıb. Əfsanəyə görə, veronika, yerusəlimdə yaşayan dindar zənən xeylağı olub, isanın kalyariyay səyahəti zamanı üzünün tərini silmək üçün öz üz örtüyünü təklif edir. isa da minnətdarlıq yox təşəkkür(bu sözü işlətməyin, yaxşı söz deyil, ərəblərin millətə qoyduğu minnətdir, ki bu dəqiqə təşəkkürlə onu ayırd etməkdə çətinlik çəkənlərin sayı çoxdur.) əlaməti kimi öz silüetini örtükdə buraxır. "Veronika" adı, Latın dilindəki vera icon ("həqiqi təsvir”, həm inamın, həm də sirrin simvoludur.) ifadəsindən törənib, səhv xatırlamıramsa. Bəzi alim bratelniklərimiz onun kimliyini, Mark incili (5:25–34)-də təsvir edilən, isa tərəfindən şəfa tapmış qanaxan qadınla bağlayırlar, yəni də şəfa və ibadət ənənlərini birləşdiriblər. Xristianlığn erkən vaxtlarında, ələlxüsus, veronika örtüsü bizans, həmçinin qərb xristian adətlərində ibadət obyektinə çevrilib. Orta əsrlərdəki xristoloji təsvirlərə olan marağı turin kəfəni relikviyalarla əlaqəlidir, bəzi yerlərdəki ilahi müdaxilənin sübutu kimi də göstərilib. Xaç Yolu mərasimlərində Örtük, Məsihin əzabının və insani mərhəmətin simvolu olaraq yad edilib. Amma Romadakı pyotr bazilikasına ziyarət edən zəvvarlara həqiqi relikviya olduğu iddia edilən örtük təqdim edilirdi, burada əsas səbəbi papa 3-cü innocent-in ona əhəmiyyət verməsində görürəm. Örtüyün həqiqtən olub-olmadığı müzakirə mövzusudur, daha doğrusu, alim dostlarımız onun isanın silüetinin personifikasiyası olub-olmadığını müzakirə edirlər. Bu tip relikviyalar haqda erkən referanslar IV əsrlərdə görünür, amma veronika örtüsü adlandırılan cisim XIII əsrdə Romada debüt edib. Hətta 6-cı əsrlərdə bizans mətnlərində məsihin təsviri olan mandilyon barədə məlumat var, örtü ilə əlaqələndirilir. Hekayəni belə danışırlar ki, dindar zənən xeylağı olan veronika isanı qoqotaya gedəndə çarmıxa gərilmiş vəziyyətdə əzab çəkəndə görür. Üzü can, tər içində olduğu üçün üz örtüsü ilə onun sifətini silir. Sonra da olan olur, nə də olsa orta əsr mistisizmidir. Amma tarihi sübutlar həmin örtünün əzabdan gələn obyekt kimin yok, liturgik, həm də ibadət praktikasında istifadə edildiyini göstərir. Məncə, örtüyün üstündəki təsvir, iman, əfsanə və insanın ilahiyə Fiziki əlaqə arzusunun dərin bağları olduğunu göstərir. Renessans(intibah) dövründə bəzi sənətkarlar(məsələn Albrecht Dürer, el greco) veronikanın mtivlərini təsvir Edib əfsanəyə çeviriblər. Mövcudluq iddialarında isə, Vatikan örtüsü, Manoppello təsviri(italiya) və digər relikviyalardır. Vatikan örtüsü müqəddəs Pyotr bazilikasında saxlanılır, amma nadirən nümayiş etdirirlər, həqiqiliyi ilmi cəhətdən məchuldur. Manoppello təsviri bəziləri tərəfindən veronika örtüsünün əsl versiyası kimi hesab olunur. Byssus(dəniz ipəyi) materialından hazırlanıp, isanın sifətinə bənzəyənn təsvir var üstündə. ispaniya, almaniya və avropanın digər ölkələrində bənzər parçalar veronika örtüsü kimi tanınır. Karbon testində də, relikviyanın kövrək olmasına görə nəticə yenə məchul qalır. Teoloji cəhətdən, kadının hərəkəti fədakarlığı, şəfqəti, inamı simvollaşdırır. Vəhdət doktrinası kimi, isanın həm insan, həm də ilahi təbiətini olduğunu müəyyən etmək olur. Saxta iddiaçılar var, tənqidçilər orta əsr sənətkarlarının örtüyü hazırlaya biləcəyini illərdən bəri deyiblər. Ortada bir neçə örtü olması da şübhə yaradan səbəblərdəndir. Yenə də, müqəddəs Pyotr bazilikasındakı örtü ən müqəddəs örtü sayılır. Həmçinin, hekayə xaç yolları və passion pyeslərinin canquş parçasına çevrilib. Dostlarım deyir ki, adlarını vermək istəməyən şəxslər o örtüləri şəxsi kolleksiyalarında və arxiv monastrlarında saxlayırlar. Həmçinin dini etirazlar zamanı(reformasiyalar) onlar bütün hesab olunduğu üçün məhv edildiyinə yaxud da gizlədildiyinə dair məlumatlar var.

face of christ on st. veronica's cloth

Yalnız deyilsən!

Yalnız deyilsən!